There comes a day when dreams come true -Vjen një ditë që ëndërrat bëhen realitet!

I felt a very special pleasure to see that after 11 years, a process of realizing one of my dreams for Berat has begun, one of those things whose non-realization remains a hostage. It is about the project of systematizing the cascade of the Osum River. It was a project conceived only a short time after we had reintroduced the file, dusty on the shelves, for the inclusion of Berat in the protected values ​​of world cultural heritage (now Berat is a reality in UNESCO), after we had drafted the regulation of the administration of the museum city. I feel proud of this achievement. It was the work of a very dedicated staff, eager for ideas, support and good work, staff that you just need to know how to motivate. When I think about them, I say to myself: Oh, how many battles we have waged together to protect that city: from the biters of Mount Tomor, who barbarically exploited the tile area, from those who sold the water of Berat, leaving the citizens of Berat without water, despite its abundance, with those who exploited inert materials without criteria, with those who, under the guise of electrical plants, wanted to cover the three districts with garbage, with those who wanted to build outside the criteria in the museum area, with the barbarians of the quarries in the Vajgurore Bridge. With that staff, we have done a lot of beautiful and useful work in a very short period of time, as if we had worked for a century. My gratitude goes to the wonderful staff of that period, of the Prefect of the Berat District (my): Irakliu full of ideas, Aliu, Koci, Kristaq, Natashë, Juli, Halimi, Venetiku, Monika, Mariola, Halimi, Bashkimi, Tomori, Mirele, Mondi, Tomi and Nikolla. Let us all wish success to Juli, the youngest member of our staff at that time, who today, professionally and intellectually grown, is running for the position of Mayor of the Municipality of Ura Vajgurore. I tell them that I am proud of the joint work and that I envy you that you live and work in that magical city. Congratulations also go to the wonderful people of Berat, who, like few others, have known how to preserve the values ​​of their city. Finally, a Prime Minister assists in the first step, the process of selecting the idea for a beautiful project, in launching the process of making a project a reality, which has values ​​not only for the aesthetic and functional side of the city, but will certainly also have ecological value, environmental protection and adaptability to the multiple values ​​of that city.

A city like Berat makes we proud! I really hope that the best and most sustainable project wins, because otherwise it would be null. Although I am not from Berat, I feel like a Berat citizen in my soul, (I am borrowing my words from the interview given to the Antipatrea newspaper, where I also mentioned the obstacle of not realizing the cascade project, due to being transferred to another job) I thank Prime Minister Rama very much for this step. I am really very happy! I really hope that this step and the finalization of this project justify this joy! The opposite would be disappointing!

 

Luiza Hoxhaj

26/05/2015

Ndjeja një kënaqësi tepër të vecantë tek shihja mbas 11 vjetësh, që ka nisur një proces i jetësimit të një prej ëndërrave të mia për Beratin, e një prej atyre gjërave mosrealizimi i të cilës të mbetet peng. Bëhet fjalë për projektin e sistemimit të kaskadës së lumit Osum. Ishte një projekt i ideuar vetëm pak kohë mbasi kishim rifutur në proces riaplikimi dosjen, e pluhurosur ndër rafte, për përfshirjen e Beratiti në vlerat e mbrojtura të trashëgimisë kulturore botrore (tashme Berati në UNESCO është një realitet), mbasi kishim hartuar rregulloren e administrimit të qytetit muze. Ndihem krenare për këtë arritje. Ishte puna e një stafi tepër të përkushtuar, të etur për ide, mbështetje dhe punë të mira, staf të cilin mjaft  të dije ta motivoje. Kur i kaloj nëpër mend them me vehte: Eh sa shumë beteja kemi zhvilluar së bashku për ta mbrojtur atë qytet: nga kafshuesit e malit Tomorit, që e shfrytëzonin barbarisht zonën e pllakave, nga ata që shisnin ujin e Beratit, duke lenë qztetarët E Beratit pa ujë, pavarësisht bollëkut të tij me ata që shfrytezonin pa kritere inertet, me ata që nën maskën e impianteve elektrik donin ti mbulonin tre qarqet me plehra, me ata që donin të ndërtonin jashtë kritereve në zonën muzeale, me barbarët e guroreve në Urën Vajgurore. Me atë staf kemi bërë shumë punë të bukura e të dobishme në një periudhë kohore shumë të shkurtër, sikur të kishim punuar një shekull. Falenderimi im shkon për stafin e mrekullueshëm, të asaj periudhe, të Prefektes së Qarkut Berat (timin): Irakliun plot ide, Aliun, Kocin, Kristaqin, Natashën, Julin, Halimin, Venetikun, Moniken, Mariolen, Halimin, Bashkimin, Tomorin, Mirelen, Mondin, Tomin e Nikollën. Bashkarisht le t[i urojme suksese Julit, anëtares më të re të stafit tonë në atë kohë, e cila sot e rritur profesionalisht dhe inteektualisht, kandidon për postin Kryetares së Bashkisë së Urës Vajgurore.  Ju them atyre se krenohem me punën e përbashket dhe se Ju kam zili që jetoni e punoni në atë qytet të magjishëm. Urimi shkon, gjithashtu, për beratasit e mrekullueshëm, të cilët si rrallëkush kanë ditur të konservojnë vlerat e qytetit të tyre. Më në fund një Kryeministër asiston në hapin e parë, procesin e përzgjedhjes së idesë për një projekt të bukur, në lancimin e procesit të bërjes realitet të një projekti, i cili ka vlera jo vetëm për anën estetike dhe funksionale të qytetit, por me siguri do të ketë edhe vlerë ekologjike, të mbrojtjes së ambjentit dhe të përshtatëshmërisë me vlerat e shumëfishta të atij qyteti.

Një qytet si Berati të bën krenar! Uroj shumë që të fitoj projekti më i mirë dhe më i qëndrueshëm, sepse në të kundërt do të ishte nul. Unë megjithëse nuk jam beratase, por në shpirt ndihem qytetare beratase, (po huazoj fjalët e mia nga intervista  dhënë për gazetën Antipatrea, ku përmendia edhe pengun e mosrealiyimit të projektit të kaskadës, për shkak të trasferimit në një detyrë tjetër) e falenderoj shumë Kryeministrin Rama për këtë hap. Jam vërtetë shumë e gëzuar! Shpresoj shumë që ky hap dhe finalizimi i këtij projekti ta justifikoj këtë gëzim! E kunderta do të ishte dëshpëruese!

 

Luiza Hoxhaj

26/05/2015

Architecture and culture of participation as a development binomial - Arkitektura dhe kultura e pjesemarrjes si nje binom zhvillimi

"Architecture is too important to be left to architects alone". 

                                                                         Giancarlo De Carlo

This sentence of De Carlo came to my mind while following the news about the meeting of the candidate for mayor of Vlora, Mr. Dritan Leli, with the architects and engineers of the city. This kind of collaboration clearly embodies his vision to engage the world of urban planners and architects, through a discussion to identify how to work together with those who share the same sense of responsibility for the opportunities and challenges of our cities today.

In this article I am trying to bring attention to the fact that the city is an evolving creature that can be organized without being recreated from scratch. It can be improved with better technology, becoming more efficient. Our cities still have a lot of potential. The work should focus on urban improvements, interventions from micro to macro scale and, of course, on new types of sustainable buildings. Today it must include energy producers, infrastructure, consumption points, housing, the city, the landscape... Architects must know how to manage the earth's resources to build a better city, instead of focusing only on buildings. isolated, which do not contribute to the improvement of the environment around them. Construction is not an isolated island, as it turns out so far. Leaders of new units should try to develop the mentality of managing cities, turning them from static units into dynamic and efficient units that draw on the energy of their communities, to have a cooperative, energetic, social and conscious community. for Environment. We must be looking for new architectural and urban solutions that will reduce our contribution to global pollution

Of course, the challenge of cities, including our beautiful Vlora, cannot be met only by architects, urban planners or builders. Our cities are going through a special phase, which, in order to bring their development from spontaneity to sustainability, necessarily requires the participation of citizens in the territorial planning process.

Why is this phase of the development of our cities classified separately?

First at the national level: The phase that is now in progress, in almost every city, also dictated by the territorial reform, is classified as the phase of "urban decentralization" or "urban distribution." The previous pattern of urbanization through progressive expansion towards concentric rings is in crisis. Thus ends the period of narrowing of spaces, investment in the suburbs and the remaining strips of cities, where it becomes more and more difficult to meet the demand for space for factories, for warehouses, for settlements, for the traffic that the city generates, for car parks, for green areas and for collective services. In this aspect, the advantages of the previous phase, related to the peripheral areas, also tend to fade, due to the improvement, to some extent, of the road network , narrowing the differences in travel time and cost within suburban areas as well as intercity, regional or even between neighboring regions.With the increase of residents with good incomes, their demand for higher quality of the environment increases, which urban neighborhoods and the surroundings find it impossible to fulfill it. Therefore, the production and residential facilities are reoriented at this stage in the smaller cities, physically separated from the first ones, forming, with the big cities, large "metropolitan" areas, it is meant by building the continuity in the direction of the outer perimeter of the center "metropolitan". Outside this perimeter, the availability of space is greater, local transport easier, but also the conditions of the urban context and the environment in general are more attractive.

Second on the global level: This moment of change on the national level coincides with a global historical moment, where on the one hand we live a global crisis and on the o ther hand we "go global", eliminating space and time through the iPhone, iPad and other technological developments. At this moment many individuals try to take control of their time and space. We are increasingly witnessing the processes of increasing interventions, of citizens, in their cities, where they, driven by the desire to produce an alternative different from what the city offers them, feel the need to (re)define the space. This, of course, is where architecture comes into play.

An architect, when planning, firstly studies the context to understand the environment and the physical space of a territory, secondly researches the relationships between the people who live in that space, their desires, their dreams. He needs some indicators as well as the answers that the city gives to the citizens for their problems. Calvino in the work "Invisible Cities" wrote: "Even the cities believe that they are the work of the mind or chance, but neither one nor the other is enough to keep their walls. In a city we are not happy with seven or seventy seven wonders, but the answer he gives to our questions". Today more than ever we need to reclaim place, space, time, human relationships and respond to this need through the contemporary culture of co-design. This is the true architecture that can solve the crisis that has gripped our cities, occurring exactly as in the situation in which Calvino describes (imagines) OLINDAN (Invisible Cities): "OLINDA is certainly not the only city that grows in concentric circles, like the tree trunk that every year adds a circle... But in other cities the spaces are still squeezed and narrowed between the walls of the old city, while the new neighborhoods revolve around them like a looser belt". This is the trap from which they are needed save our cities.

How is this accomplished? Designing places and spaces not only and exclusively with a pencil or mouse, with structures and mathematical calculations, but with any tool or instrument that can be used to create a system of networks, both multimedia and physical, made of people and human relationships . This translates into a willingness to invest in the culture of bottom-up development through inclusion and participation. In the world there are many examples that have followed this path, where thanks to the foresight of an individual and the participation of the whole community, a terrain has been completely transformed, "inventing new ways of thinking, living and inhabiting". . So the need and desire to challenge yourself and give life to an abandoned area, mainly on the outskirts of our cities, invites every individual with ideas to participate. Of course, cultural processes are, by nature, an investment in the community and need to be made productive. I invite citizens and the young generation to reflect and actively participate in the decisions and initiatives that affect the transformation of their territory, their spaces. On the other hand, it is necessary for the local administration to get out of the institutional norms and bureaucracies to open up to a real confrontation with those who live in the countryside and in the city to stop the fruitless planning of financing at the last moment that has characterized the 25 years of last.

It is right to ask ourselves what is and what should the city be for us? With an optimistic view, perhaps the true meaning can be this: A livable city, a sustainable city, not an invisible city. My interest in the sustainable city began when I was a student at the University of Padua, the year in which Padua was declared the most livable city in Italy. That's when I realized that we need to improve people's lives, making our cities more livable. I tried to make my own interpretation of sustainability, having as a reference the concept of the cultural landscape in all its forms. Sustainability equates to something simple, healthy, clean: a way to make a public space more adaptable, taking care of the environment in which we are planning. Here comes the concept of sustainable architecture, as architecture with common sense, in the form of everyday architecture, which is typical of the buildings of a certain place that is always adapted in the best way to the surrounding context, the availability of raw materials and weather conditions. Based on the best experiences, I believe that sustainability should become part of the compulsory program in our school. Of course, it should be included, also as a subject of study in universities. Ultimately, sustainability affects us all, although perhaps most people do not consider it a real problem, conditioning our present and future. Many think that "it's not about me, it's not my responsibility, it will affect someone else." In fact the opposite is true: our cities and buildings affect us, affect the environment, affect the planet. Sustainability will become a widely accepted concept only when schools and universities are able to provide the means to overcome this mentality. A consistent approach is always a positive stimulus.

In short, to create a sustainable and efficient city we must act to improve its "performance" and to realize a combination that results in positive indicators of the use of the city's basic resources: energy, materials, land and water. How these are combined determines the types of urban strategies for a better and more efficient city. Only with a sustainable urban project can dynamic cities be created, where the environment is the focus of the citizens. The users of cities are an important asset to succeed in building a sustainable city. We need to cultivate participation to make the users of the city active and to involve them in increasing their well-being. The community must be given sufficient tools and information to achieve a stable environment, without which its members are forced to make drastic changes in their daily lives. In new, smart municipalities, information must flow and be accessible to all, as public participation is a key tool.

With active participation we can have a better user-created architecture and future, both for the community and the city. Social participation is one of the three aspects that define a sustainable approach. The other two are economy and ecology. From my perspective, these are two aspects of the same idea that often don't work together, even when they should. Although the participation of citizens is a very important point, often in large projects more weight is given to the architectural firm that developed them. It is a moment for reflection and building a long-term vision for the development of the territory. I would like to think that, for young people and inventors, this is a good moment to realize their ideas, both in terms of creativity and the dynamics of participation, on the grounds that they are full of high-tech elements.

Luiza Hoxhaj

Tirana on 22/05/2015

       "Arkitektura është shumë e rëndësishme që t’iu lihet ne dore vetem arkitektëve".    

                                                Giancarlo De Carlo

Kjo sentencë e De Carlo më erdhi ndërmend duke ndjekur lajmin mbi takimin e kandidatit për kryetar bashkie të Vlorës, Z. Dritan Leli, me arkitekte dhe inixhinier të qytetit. Ky lloj bashkëpunimi mishëron qartë vizionin e tij për të angazhuar botën e urbanistëve dhe arkitektëve, nëpërmjet  një diskutimi për të identifikuar se si të punohet së bashku me ata që ndajnë të njëjtën ndjenjë përgjegjësie për mundësitë dhe sfidat e sotme të qyteteve tona.

Në këtë shkrim jam duke u përpjekur të sjellë në vëmendje faktin se qyteti është një krijesë në zhvillim që mund të organizohet, pa u rikrijuar nga e para. Ai mund të përmirësohet me teknologji më të mire, duke u bërë më efikase. Qytetet tona kanë ende shumë potenciale. Puna duhet të fokusohet në përmirësimet urbane, ndërhyrjet nga shkalla mikro në makro dhe, natyrisht, në llojet e reja të ndërtesave të  qëndrueshme.  Ajo sot duhet të përfshijë prodhuesit e energjisë, infrastrukturës, pikat e konsumit, strehimit, qytetin, peizazhin... Arkitektët duhet të dinë si të menaxhojnë burimet e tokës për të ndërtuar një qytet më të mirë, në vend që të fokusohen vetëm në ndërtesa të izoluara, qe nuk japin asnjë kontribut në përmirësimin e mjedisit rreth tyre. Ndërtimi nuk është një ishull i vecuar, sic rezulton deri tani. Drejtuesit e njësive të reja duhet të përpiqen të zhvillojnë mentalitetin e menaxhimit të qyteteve, duke i kthyer ato nga njësi statike në njësi dinamike dhe efikase që bazohen në energjinë e komuniteteve të tyre, për të patur një komunitet bashkëpunues, energjik, social dhe të ndërgjegjshëm për mjedisin.  Ne duhet të jemi në kërkim të zgjidhjeve të reja arkitekturore dhe urbane që do të zvogëlojnë kontributin tonë në ndotjen globale

Sigurisht që sfida e qyteteve, përfshi edhe Vlorën tonë të bukur, nuk mund të përballohen vetëm nga arkitektët, urbanistët apo ndërtuesit.  Qytetet tona po kalojnë një fazë të vecantë, e cila për ta futur zhvillimin e tyre nga spontaniteti në hullinë e qëndrueshmërisë, kërkon domosdoshmërisht pjesëmarrjen e qytetarëve në procesin e planifikimit të territorit.

Përse klasifikohet e vecantë kjo fazë e zhvillimit të qyteteve tona?

Së pari në planin kombëtar: Faza që është tani në proces, pothuajse në cdo qytet, diktuar edhe nga reforma territoriale, klasifikohet si faza e  “decentralizimit urban" apo "shperndarjes urbane." Modeli i mëparshëm i urbanizimit përmes zgjerimit progresiv drejt unazave koncentrike është në krizë. Përfundon, kështu, periudha e ngushtimit të hapesirave, investimit në periferitë dhe rripat e mbetur të qyteteve, ku bëhet gjithnjë e më e vështirë për të përmbushur kërkesën për hapësirë ​​për fabrika, për depo, për vendbanime, për trafikun që gjeneron qyteti, për parqet e makinave, për zona të gjelbërta dhe për shërbimet kolektive. Edhe në këtë aspekt avantazhet e fazës së mëparshme, të lidhura me zonat periferike kanë tendencë të zbehen. Po ashtu për shkak të përmiresimit, deri diku, të rrjetit rrugor, ngushtohen dallimet në kohë dhe kosto  udhëtimi brenda zonave periferike si dhe atij ndërqytetas, rajonal apo edhe në mes të rajoneve fqinje. Me rritjen e banorëve me të ardhura të mira rritet kërkesa e tyre për cilësi më të lartë të mjedisit, gjë që lagjet urbane dhe rrethinat e kanë të pamundur ta përmbushin. Prandaj objektet e prodhimit dhe banimit riorientohen në këtë fazë në qytetet më të vogla, të ndara fizikisht nga të parët, duke formuar, me qytetet e mëdha, zona të mëdha “metropolitane”, nënkuptohet duke ndërtuar vazhdimësinë në drejtim të perimetrit të jashtëm te qendrës “metropolitane”. Jashtë këtij perimetri disponueshmëria e hapësirës është më e madhe, transporti lokal më i lehtë, por edhe kushtet e kontekstit urban e mjedisit në përgjithësi janë më tërheqëse.

Së dyti në planin global:  Ky moment ndryshimi në plan kombëtar përkon me një moment historik global, ku nga njëra anë jetojmë një krizë globale dhe nga ana tjetër "kapërcejmë tek globalia", duke eliminuar hapësirën ​​dhe kohën me anë të iPhone, iPad dhe zhvillimeve të tjera teknologjike. Në këtë moment shumë individ tentojnë për të marrë kontrollin e kohës dhe hapësirës së tyre. Jemi gjithnjë e më shumë dëshmitarë të  proceseve te rritjes së ndërhyrjeve, të qytetarëve, në qytetet e tyre, ku ata, te nxitur nga dëshira për të prodhuar një alternativë të ndryshme nga ajo çfarë qyteti iu ofron, ndjejnë   nevojën për të (ri)përcaktuar hapësirën. Këtu, sigurisht, hyn në loj arkitektura.

Një arkitekt, kur planifikon, së pari studion kontekstin për të kuptuar mjedisin dhe hapësirën fizike të një territori, së dyti hulumton marrëdhëniet ndërmjet njerëzve që jetojnë në atë hapësirë, dëshirat e tyre, ëndrrat e tyre. Ai ka nevojë për disa tregues si dhe përgjigjet që qyteti ju jep qytetarëve për problemet e tyre. Calvino në veprën “Qytetet e padukshme” ka shkruar: "Edhe qytetet besojnë se ato janë vepër e mendjes ose i rastësisë, por as njëra as tjera nuk mjaftojnë për të mbajtur muret e tyre. Në një qytet nuk na gëzojnë shtatë apo shtatëdhjetë e shtate mrekullitë, por përgjigjia që ai  i jep pyetjeve tona". Sot më shumë se kurrë ne duhet të rikuperojmë vendin, hapësiren, kohen, marrëdhëniet njerëzore dhe t'i përgjigjemi kësaj nevoje nëpërmjet kulturës bashkëkohore të bashkëprojektimit. Kjo është arkitektura e vërtetë që mund të zgjidhë krizën që ka mbërthyer qytetet tona, të   ndodhura ekzaktësisht si në situatën në të cilën Calvino përshkruan (imagjinon) OLINDAN (Qytetet e padukëshme): “OLINDA sigurisht nuk është i vetmi qytet që rritet në rrathë koncentrikë, si trungu i pemës që çdo vit shton një rreth... Por në qytetet e tjera ende në mes të mureve të qytetit të vjetër shtrydhen e ngushtohen hapësirat,  ...ndërsa lagjet e reja vërtiten rreth tyre si një brez më i lirshem”. Ky është kurthi prej të cilit duhen shpëtuar qytetet tona.

Si realizohet kjo? Të projektosh vende dhe hapësira jo vetëm dhe ekskluzivisht me laps apo maus, me struktura dhe llogaritje matematikore, por me çdo mjet apo instrument që mund të përdoret për të krijuar një sistem të rrjeteve, si multimediale ashtu edhe fizike, bërë nga njerëz dhe marrëdhënie njerëzore. Kjo përkthehet në një gatishmëri për të investuar në kulturën e zhvillimit nga “poshtë- lart” (bottom up) me anë të përfshirjes dhe pjesëmarrjes. Në botë ka shumë shembuj që e kanë ndjekur këtë rrugë, ku në sajë të largpamësisë së një individi dhe pjesëmarrjes të gjithë komunitetit, është transformuar plotësisht një  terren, duke "shpikur mënyra të reja të të menduarit, të të jetuarit dhe të të banuarit". Pra nevoja dhe dëshira për të sfiduar veten dhe për ti dhenë jetë një zone të abandonuar, kryesisht në periferi të qyteteve tona, fton për pjesëmarrje cdo individ me ide. Sigurisht, proceset kulturore janë, nga natyra, një investim në komunitet dhe nevojitet që të bëhen produktive. Ftoj qytetarët dhe brezin e ri për të reflektuar dhe për të marrë pjesë në mënyrë aktive në vendimet dhe iniciativat që ndikojnë në transformimin e territorit të tyre, te hapësirave te tyre. Nga ana tjetër nevojitet që administrate vendore të dalë nga normat dhe burokracitë institucionale për tu hapur në një ballafaqim të vërtetë me ata të cilët jetojnë, në fshat dhe në qytet për të ndaluar planifikimet frut të financimeve në momentin e fundit që ka karakterizuar 25 vitet e fundit.

Është e drejtë të pyesim veten se çfarë është dhe çfarë duhet të jetë qyteti për ne ? Me një vështrim optimist, ndoshta kuptimi i vërtetë mund të jetë ky: Një qytet i jetueshëm, një qytet i qëndrueshëm, jo një qytet i padukshëm. Interesi im për qytetin e qëndrueshëm filloi kur unë isha student në universitetin e Padovas, vit në të cilin Padova u shpall qyteti më i jetueshëm në Itali. Atëhere kuptova  se na nevojitet të përmirësojmë jetën e njerëzve, duke i bërë  qytetet tona më  të jetueshem. U përpoqa të bëj interpretimin tim personal të qëndrueshmërisë, duke pasur si referencë konceptin e peizazhit kulturor në të gjitha format e tij. Qëndrueshmëria barazohet me diçka të thjeshtë, të shëndetëshme, të pastër: një mënyrë për ta bërë një hapësirë ​​publike më të përshtatëshme, duke u kujdesur për mjedisin në të cilin jemi duke planifikuar. Këtu hyn edhe koncepti i arkitekturës së qëndrueshme, si arkitektura me sens të përbashkët, në formën e arkitekturës se përditshme, e cila është tipike e ndërtesave të një vendi të caktuar që gjithmonë është e përshtatur në mënyrën më të mire me kontekstin përreth, disponueshmërinë e lëndëve të para dhe kushtet e motit. Bazuar në eksperiencat më të mira, unë besoj se qëndrueshmëria duhet të bëhet pjesë e programit të detyrueshëm në shkollën tonë. Sigurisht, ajo duhet të përfshihet, gjithashtu si subjekt studimi në universitete. Në fund të fundit, qëndrueshmëria na prek të gjithëve, edhe pse ndoshta shumica e njerëzve nuk e konsiderojnë atë një problem real, që kondicionon të tashmen dhe të ardhmen tonë. Shumë mendojnë se "nuk ka të bëjë me mua, kjo nuk është përgjegjësia ime, kjo do të ndikojë dikë tjetër." Në fakt e kundërta është e vërtetë: qytetet dhe ndërtesat tona na ndikojnë ne, ndikojnë mjedisin, ndikojnë  planetin. Qëndrueshmëria do të bëhet një koncept i gjithëpranuar vetëm kur shkollat ​​dhe universitetet do të jenë në gjëndje të sigurojnë mjetet për të kapërcyer këtë mentalitet. Një qasje e qëndrueshme është gjithmonë një stimul pozitiv.

Me pak fjalë, për të krijuar një qytet të qëndrueshëm dhe efikas ne duhet të veprojmë për të përmirësuar "performancën" e tij dhe për të realizuar një kombinim që  rezulton në tregues pozitiv të përdorimit të burimeve themelore të qytetit: energji, materiale, tokë dhe uji. Mënyra se si këto kombinohen  përcakton llojet e strategjive urbane për një qytet më të mirë dhe efikas. Vetëm me një projekt të qëndrueshëm urban mund të krijohen qytetet dinamike, ku në vemendje të qytetarëve është mjedisi. Përdoruesit e qyteteve janë një pasuri e rëndësishme për të arritur të ndërtojmë një qytet të qëndrueshëm. Nevojitet të kultivojmë pjesëmarrjen për t’i bërë aktive përdoruesit e qytetit dhe për ti përfshire ata në rritjen e mirëqenies së tyre. Komunitetit duhet t’i jepen mjete dhe informacion të mjaftueshme për të arritur një mjedis të qëndrueshëm, pa të cilin anëtarët e tij janë të detyruar të bëjnë ndryshime drastike në jetën e perditeshme. Në bashkitë e reja, inteligjente, informacioni duhet të rrjedhë dhe të jetë i arritshëm për të gjithë, mbasi pjesëmarrja e publikut është një mjet kyç.   

Me pjesëmarrjen aktive ne mundemi të kemi një arkitekturë dhe një të ardhme më të mirë të krijuar nga përdoruesit, si për komunitetin  ashtu edhe për qytetin. Pjesëmarrja sociale është një nga tri aspekte që përcaktojnë një qasje të qëndrueshme. Dy të tjerët janë ekonomia dhe ekologjia. Parë nga këndvështrimi im, këto janë dy aspekte të së njëjtës ide, të cilat shpesh nuk punojnë së bashku, edhe kur duhet ta bëjnë atë. Edhe pse pjesëmarrja e qytetarëve është një pikë shumë e rëndësishme, shpesh në projektet e mëdha i jepet më shumë peshë firmës arkitekturore që i ka zhvilluar ato.   Është moment për reflektim dhe ndërtimin e një vizion afatgjatë për zhvillimin e territorit. Do të doja të mendoj se, për të rinjtë dhe shpikësit, ky është një moment i mire për të realizuar idetë e tyre, si në aspektin e kreativ  ashtu edhe dinamikës së pjesëmarrjes, me arsyetimin se ata janë plot me element të teknologjisë së lartë. 

Luiza Hoxhaj
Tirane me 22/05/2015

Europe Day - Dita e Evropës

 

 

Europe Day

Europe Day held on 9 May every year celebrates peace and unity in Europe. The date marks the anniversary of the historical 'Schuman declaration'. At a speech in Paris in 1950, Robert Schuman, the then French foreign minister, set out his idea for a new form of political cooperation in Europe, which would make war between Europe's nations unthinkable. Schuman's proposal is considered to be the beginning of what is now the European Union.

Dita e Evropës

Evropa më 9 maj çdo vit feston paqen dhe unitetin në Evropë. Kjo datë shënon përvjetorin e "Deklaratës historike të Shumanit". Në një fjalim në Paris në vitin 1950, Robert Shuman, ministri i jashtëm francez, atëherë, artikuloi idenë e tij për një formë të re të bashkëpunimit politik në Evropë, e cila do ta bënte luftën midis kombeve të Europës të pamendueshme. Propozimi i Shumanit konsiderohet të jetë fillimi i asaj që është tani Bashkimi Evropian.

Deficit demokratik?

Normalisht rifreskimet duhet te jene rezultat i nje procesi, jo i nje akti mekanik. Nuk e di ne cilin rast jemi, por nese ka ndodhur rasti i dyte  jemi perballe nje deficiti demokratik. Per nje gje jam e sigurt, qe dy kandidatetet per kryebashkiak te Vlores, nga e majta dhe nga e djathta, japin garanci se do te kemi nje fushate qytetare. Sigurisht ajo duhet te fokusohet tek problemet e zhvillimit si dhe ato fusha te cilat e permiresojne dhe lehtesojne jeten e perditeshme te qytetareve vlonjate. Shpresoj, qe te mos na zhgenjejne. Kane shansin te ndryshojne rroten..Ne kete rast organi vendimarres: keshilli eshte me rol te rendesishem.

Should citizens be asked about city governance? - A duhet te pyeten qytetaret per qeverisjen e qytetit!

From the moment the contract is signed, the obligations have started Endri! What about the advisers of both sides, did you have any different opinion? Strange! There has been a united fist around the concession! Vlora has experiences when all the councilors have joined together for issues related to the interest of the city and the citizens (I would remember the issue of the behavior for the burning of waste from Italy, It was precisely the left and right councilors who stopped a project not useful). The first element in these cases is transparency. When it lacks taste, it is certainly not positive. The study is done once, the public is consulted, then the concession is tendered!

Where does governance differ from rule?

Nga momenti qe kontrata eshte firmosur detyrimet kane filluar Endri! Po nga keshilltaret e te dy kaheve, spati asnje mendim ndryshe? E cuditeshme! Paskan qene grusht bashkuar rreth koncesionit!. Vlora ka eksperienca kur per ceshtje qe kane te bejne me interesin e qytetit dhe qytetareve jane bashkuar te gjithe keshilltaret (do te kujtoja ceshtjen e sjelljes per diegie te mbeturinave nga Italia, Ishin pikerisht keshilltaret e majte edhe te djathte, ata qe e frenuan nje projekt jo te dobishem). Elementi i pare ne keto raste eshte trasparenca. Kur ajo mungon shija, sigurisht qe nuk eshte pozitive. Behet njehere studimi konsultohet me publikun pastaj tenderimi i koncesionit!

Ku ndryshon qeverisja nga sundimi?