Megjithëse Prof. Ethemi na tha me zë të drithëruar, pak më
shumë se tri javë më parë, se Petriti (Rukaj), poeti i madh, po jetonte pjesën
e fundit të jetës së tij, duke shkuar ngadalë drejt shuarjes, lajmi i sotëm më
trishtoj shumë. Dukej se në mendje kisha krijuar mitin e mos ikjes së tij nga
kjo Bote! Poetët e kalibrit të Petritit në fakt nuk shuhen! Ata jetojnë
përjetësisht!
Unë e njoha vonë poetin, në promovimin e librit me poezi të
Sejmen Gjokolit, vite më parë. Më vonë, me 2016, me kineastin Vladimir Bizhga
dhe poetin Petrit Rukaj do të bashkëpunonim në një event të organizuar nga
qendra jonë CRLDS Albania, në prag të shenjtërimit të Nënë Terezës.
I kisha kërkuar Ladit të filmonte eventin tonë, që ishte
ndërkohë edhe eventi i parë në vendin tonë përpara shenjtërimit të Nënë
Terezës. Zanafilla e aktivitetit ishte
dakortesia ime me Dr. Gëzim Alpion, nga Universiteti i Birmingamit i Britanisë
së Madhe, për të mbajtur leksionin publik “Nënë Tereza: Sfidat e studimit para
dhe mbas shenjtërimit”.
Duke qenë se kisha lexuar më parë disa publikime dhe referime
rreth figurës së Nënë Terezës nga akademik dhe publiciste të njohur mendova ta
shoqëroja ligjërimin e akademikut të njohur me një forum, duke ndërtuar një
panel diskutimi me akademik dhe klerik, të cilët do të diskutonin mbi
dimensione të ndryshme të figurës së Nënë Terezës, i përbërë nga Prof. Përparim
Kabo, Prof. Dr. Nevila Nika, Don. Gjergj Mete dhe Dr. Gëzim Alpion.
Duke ja shpieguar Ladit këto ai më thotë: Përse nuk komunikon
edhe me Petrit Rukën, ai ka një dokumentar të mrekullueshëm për Nënë Terezën.
U gëzova dhe i thashë: -Do ishte fantastike. Unë e njoh pak,
e kam takuar vetëm një herë. -Nuk i kam kontakt shtova me tej (nuk e dija që
ishte vellai i Prof. shumë të nderuar Ethem Rukaj. Sa mendje të ndritura brenda
një familjeje do të mendoja më vonë kur e mesova këtë fakt).
-Komunikoj unë me të më thotë Ladi.
Poeti, skenaristi kineast (figurë shumëdimensionale) e
mirëpriti ftesën për takim dhe e lamë të takoheshim qysh të nesërmen.
U takuam të tre në një kafë tek pedonalja pranë Urës së
Tabakëve. I prezantova idenë tonë. U entuziazmua menjëherë prej saj. Sytë i
shkëlqyen dhe filloj të diskutonte me pasion. Normal. Bëhej fjalë per Nënë
Terezën. Më tha se këtij aktiviteti i shkon shumë të celet me dokumentarin,
CD-ne e të cilit me këtë rast ia dhuroj
qendrës sonë.
Për t'i dhënë më shumë vlerë dhe frymëmarrje eventit ai
përforcoi idenë time, për t'u interpretuar edhe disa poezi mbi Nënë Terezën nga
poeti Visar Zhiti. E kisha marre librin me vete dhe Petriti përzgjodhi vet disa
prej poezive, të cilat do të interpretoheshin nga aktorët e Teatrit Kombëtar
Eksperimental.
Kështu të ndihmuar nga një
shpirt i bukur si Petrit Rukaj nga një Ligjërim Publik, thjesht akademik, ne
konkluduam në një aktivitet më të gjerë të titulluar sipas një prej shprehjeve të Nënë Terezës:
“Qielli është në duart tona”. Ai do të përmbante katër komponentë: Dokumentar,
Ligjërim, Forumi dhe interpretimi i poezive ndërmjet seancave..
Me njerëz të tillë
krijohet menjëherë kohezioni dhe të duket sikur i ke njohur prej një jete. I
kërkova se mund të na ndihmonte me dokumentarin dhe skenarin për përvjetorin e
Qendrës. Po, më tha për detaje flasim në kohën e duhur.
Në bisedat me të më ka
mbetur në mendje se, përtej
njohurive të tij të gjera, Ai kishte shumë ide, shumë projekte, donte të
fiksonte në celuloid, shumë ngjarje e figura, për të cilat kishte brengën se
nuk po i realizonte dot, sepse i mungonin fondet. Pasuria shpirtërore, shpesh
nuk mjafton. Një prej tyre ishte edhe dëshira e madhe për të realizuar një
dokumentar për Poetin, patriotin dhe shtetarin vlonjat Ali Asllani. Cdo gjë
ishte e skicuar në mendjen e tij. Por fondet.....
Ua kishte propozuar, pa rezultat, edhe dy kryetarëve të
Bashkisë Vlorë, të cilët nuk lenë evente surogato pa financuar dhe projekte me
vlerë i lenë të flenë në mendjen dhe zemrën e ideuesve.
Me sa krenari thoshte, që Ali Asllani, si Kryetar i Bashkisë
së Vlorës në1919 nuk pranoj që të zbriste nga anija trupi i Ismail Qemalit pa u
mbuluar me flamurin tonë kombëtar.
Unë u entuziazmova nga ky projekt, pak e turpëruar edhe nga thënia e tij se ne
vlonjatët duhej të bënim më shumë për figura si Ali Asllani dhe jo vetëm, që
janë krenari e qytetit, i thashe: Po përse mos t'i bëjmë thirrje qytetarisë dhe
shpirtit vlonjatë, duke injoruar murrin e heshtjes. E lamë që të bëjmë
përpjekje të përbashkëta. Koha nuk u
tregua e mëshirëshme dhe e dërgoi Poetin në Parajsë përpara kohe, duke marrë me
vete një pjesë të cmuar të minierës së tij krijuese.
Gurra e tij mbeti e pashteruar! Ndofta poeti do t'i kërkoj
falje pa faj , atje në Parajsë Ali Asllanit, ku besoj se do të ulen së bashku
në sofrën e të mëdhenjëve. Ndërkohë ne këtu në tokë duhet t'i kërkojmë falje
poetit, që nuk jemi shoqëri mjaftueshëm
e mirë për t’I krijuar kushte optimale pune xhevahireve si ai, që nuk e
ndihmuam të nxirrte sa më shumë në sipërfaqe nga miniera e tij e artë. Ndoshta
edhe këto pamundësi dhe ndjeshmëria e lartë ndaj gjithëshkaje që na rrethon
mund ta kene drobitur zemrën e poetit. Apo
kjo vrazhdësia jonë dhe vështirësite që perballojmë bëjnë të mundur të lindin
dhe zhvillohen talente si Petrit Rukaj?
Gjithësesi ai ka lenë shumë trashëgimi për ne dhe brezat
pasardhës. Për këtë duhet t'i jemi falenderues. Faleminderit Poet i Kombit!
Lamtumirë Poet dhe Njeri i madh!
Luiza Hoxhaj
7/07/2021