Cerca nel blog

giovedì 7 marzo 2024

Place Branding is a long-term effort


  A reflection on the journey towards a sustainable development of our cities and municipalities, inspired by the award of the small Municipality of Belsh at the Tourism Fair in Berlin, as a model in green development, which I take the opportunity to wish for more success in following:

   Place Branding is a long-term effort, a marathon, not a sprint - changing deep-rooted perceptions of our city, municipality, country is not something you can do overnight. This means that we need a strategy, at every level, that reflects that long-term vision, that will continue to engage stakeholders in this process and that will bring clear benefits to our city, municipality, county or country.

martedì 5 marzo 2024

"TALENTS CIRCLE, THEY DON'T RUN AWAY"

I brought back this interview from 10 years ago, since in fact, currently, this phenomenon has taken on frightening proportions in our country, beyond that of a normal circulating process.

20/03/2014

Interview with Luiza Hoxhaj, executive director of the Center for the Study of European Policies for Regional and Local Development (CRDLS Albania). She is one of the organizers of the "Tako Talentet Shqiptare - Meet AlbTalents" conference, which will be held on March 28 and 29 in Vlore.

Hoxhaj explains what a highly qualified professional or a qualified worker is looking for to return: "They are looking for recognition and an environment in which to assert themselves. The salary comes later." We need to go beyond the brain drain rhetoric. Talents today don't go away, they circulate. It is precisely on this point that we must reflect, improve: to ensure that everyone who has gone can also return. Why not also for foreigners to come to Albania." We have studied the emigration of brains, of qualified workers and the opinion of young people about the country where they want to study and we find that: "What talents in every field require, more than money, is an environment where they are appreciated and placed in conditions to express themselves.”

Mrs. Hoxhaj, What is the scale of the phenomenon of leaving Albania?

"The data say that they go about 20 thousand graduates every year. And the number over the total number of immigrants, the percentage of graduates is constantly increasing, according to studies by the World Bank or the IOM. We must affirm in this case the lack of official data from ISTAT. In an absolute sense, it is not true that more academics or qualified workers leave Albania than other countries in our region. What makes the difference is that all these talents who emigrate, have in themselves a positive fact. But this has value if we manage to bring them back again, with the aim of being enriched by their experience. In fact we fail to do so. We can't even attract others from outside. This is a problem that we must solve. This remains a challenge for the Albanian state and society"

Is this also an economic loss?

"Of course. It is a loss of human and economic capital, although it is difficult to determine the extent of this loss. We must calculate how much it costs for the state or Albanian families (overwhelmingly in Albania this is a family investment, without denying the state's efforts) to form a new one and then look at the wealth value they generate abroad. Although it is not said that in Albania they would have been able to make the same contribution. Maybe here such a person would have been just an unemployed person."

What are the decisive factors to convince a qualified young person to choose to return to Albania?

"The center conducted a survey among immigrants, mostly young, partly still abroad and partly returned, asking them to explain: what are the factors behind their choice. There are 110 of them who answered the questionnaire, plus another 20 who expressed themselves through video messages or video interviews. There was a strong correlation between the two groups. In the first place is meritocracy. Abroad young people feel valued not based on their network of acquaintances, but based on what they know how to do, on their skills. Their talent is recognized also because careers there are more transparent. The second point is that this talent must be able to express itself: young people want to have the tools to do their work better. Because if they have to compete with someone who moves to a more functional environment, the risk, according to them, is that "I won't be able to win, even for the same skills". Practically, this means living in a place where research is funded, supported and a friendly environment is tolerated.”

And how important is the salary?

"On average, salaries abroad are certainly higher. But for immigrants, this factor is only in the third place. Even in various European countries, the "Law against exodus" has acted on this point with a series of tax incentives. This is an important innovation, but not enough. Why? Again, the priority for a talent is to have an ability to recognize values and a context that provides the technical and cultural tools to work well and improve. The desire to return is for almost everyone, for love, for a sense of belonging, or to make a contribution to the country of origin. But this only materializes in the presence of a supportive (favorable) environment."

A very cultural change, how can we encourage it?

"I think that positive lobbying activities, such as those of "Tako Talentet AlbTalents - Meet AlbTalents", are useful to break the resistance to change. It is very important to create a critical mass, both in Albania and abroad her, to then ensure that regulatory and non-regulatory initiatives find a fertile ground to develop. "

What is "Meet Albanian Talents-Mee AlbTalents"?

"Tako Talentet Shqiptare - Meet AlbTalents" is an effort to bring together all the actors who want to give their contribution to promote brain circulation. From young people abroad, who want to network (we have the As@an network model), to those who have returned and want to make their expertise available. From the deputies, from all parties, who will support a law that curbs brain drain, from local administrators, counties and municipalities, who should accompany it with other measures for brain drain. For example: funding planning for startups, dedicated social services, or one-stop shop counters, like the one implemented in the country. And finally, all companies that are aware that competitiveness is based above all on the availability of qualified human capital."

Some suggestions?

The time when we will formulate the suggestions will be the "Tako Talentet Shqiptare - Meet AlbTalents" conference on March 28 and 29, 2014 in Vlore. There will be several panels that will address exactly these areas. The best practices to be shared will be discussed and legislative proposals will emerge from the discussion with the talents returned to Albania, which will be given directly to the government. A way to ensure that a part of Albania, who have found opportunities abroad, make a contribution to improve the country's system. The region of Vlora has been chosen as the location of the conference, not only as a region that carries all the complex problems of this phenomenon, but also as a region that experiences this problem twice: emigration abroad as well as internal emigration to Vlore. Through the discussions, so far online on the Center's website, about e/migration, we find a great sensitivity of the public or interested parties on this topic. "


mercoledì 7 febbraio 2024

Refleksion mbi "Andej Baltë Këtej Erë", Balada Arbërore, nga Petrit Rukaj

Sapo përfundova librin e poetit të shquar dhe skenaristit po aq të talentuar Petrit Ruka:

"Andej Baltë
Këtej Erë", Balada Arbërore, dhe nuk doja të flija pa i shkruar modestisht dy fjalë.

Mbas një dite pak të ngarkuar mendova të shlodhesha pak, duke lexuar. Një ditë më parë kisha përfunduar Publicistikën e Zgjedhur të autorit të mirënjohur Erion Kristo, që ishte vërtetë e zgjedhur, një majë në publicistikë për të kaluar në një tjetër majë ne poezi..

Kisha në duar dy librat e vëllezerve Rukaj: "Takim me vetvehten" me autor mikun tim të nderuar Prof. Ethemin dhe të cipërcituarin libër të "Poetit të Perëndive", tashmë, Petrit Rukaj. Isha në dilemë kë të lexoja. Zgjodha poetin.

Jam e mrekulluar! Gjumi mërgoi. Baladat e tij, vargu, metaforat më mbajtën mbërthyer si me magji. Bukuria, thellësia, thjeshtësia dhe lirëshmëria e vargut dhe e prozës të përcjellin një emocion të veçantë. Ato të bëjnë të ndihesh pezull, pa peshë, me një ndjenjë lehtësimi, purifikimi, reflektimi, vlerësimi dhe krenarie për vlerat që mbartin, për trashëgiminë tonë aq të lartësuar prej tij si dhe per gjenialitetit e penës së Tij.

Parathënia nga Pëllumb Kulla dhe esetë e kolegëve të Tij i qëndronin bukur nivelit të baladave.
Udhëtimi përmes miksimit të të shkuarës me të tashmen, të traditës me modernen, të të përherëshmes me të përkohëshmen (sic e perifrazon në përsiatjen e tij, po në këtë libër, Timo Merkuri), duke ja lënë sublimitetin të përherëshmes, te befason.

Në këto raste të kaplon një ndjenjë përgjegjëshmërie se dhe ti duhet të bësh dicka më shumë, sigurisht seicili në atë gjë që di të bëj më mirë, sic ka bërë edhe vet poeti në lartësimin e figurave, vlerave, modeleve që ne kemi si komb. Ndihemi mirë kur kemi vlera si Prof. Përparim Kabo, që nuk harrojnë në asnjë rast dhe i promovojnë të shquarit tanë, krahas të shquarve të njerëzimit, edhe kur insitutcionet "harrojne". Sic ben vet poeti edhe në këtë libër kur cdo baladë ja dedikon një kolegu nga fusha e letrave ose një familjari, sepse edhe vet akti i vlerësimit të familjes është një vlerë. Po ashtu, tetë vjet më parë, katër muaj përpara shenjtërimit, në Maj 2016, në cilësinë e rregjizorit dhe skenaristit na vendosi në dispozicion dokumentarin e parë, dhe të vetëm deri në atë kohë, që ai kishte realizuar për figurën e Nënë Terezes (sot Shën Tereza e Kalkutës).

Po këtu, vlen të theksohet se figura të tilla, me kaq talente, kaq prodhimtare, me kaq energji për të bërë art të mirë dhe për të nxjerrë në pah më të mirën e këtij vendi dhe për ta bërë më të mirë këtë vend edhe përmes kritikës së tyre pozitive duhen mbeshtetur institucionalisht dhe financiarisht për të dhënë sa më shumë nga gjenialiteti i tyre. Unë pak herë kisha patur rastin ta takoja: në promovimin librit të poetit dhe folkloristit Sejmen Gjokoli, të cilit, gjithashtu, i kushton një prej baladave të tij në këtë libër si dhe disa here më nga afër kur punuam për Forumin për Nënë Terezën, i cili kishte në qendër Leksionin Publik të studjuesit më të shquar të Nënë Terezës në trevat anglishtfolëse: Dr. Gëzim Alpion, Universiteti i Birmingamit, MB.

E them këtë, duke marrë shkas nga fakti se nëse do të ishte mbështetur Poeti dhe skenaristi sot do të kishim një vepër tjetër të mrekullueshme trashëgimi prej tij: Dokumentarin për figurën e personalitetit të shquar vlonjatë: Ali Asllanit. Besoj se kjo duhet të ketë mbetur një nga brengat e Tij në të gjallë. Kishte trokitur, pa rezultat, në Ministrinë e Kulturës dhe Bashkinë e Vlorës të asaj kohe. Kur e biseduam një ditë së bashku unë i thashë: Duhet të ketë njerëz në Vlorë që mund ta mbështesin këte ide. Bëhemi bashkë disa, tu kërkojmë vlonjatëve ndihmë për ta financuar, sepse edhe komunitetet duhet të impenjohen për të nderuar dhe lartësuar asetet njerëzore të qytetit dhe krahinës së tyre ndër vite. Ata i lartësojnë qytetet dhe ua kthejnë shumëfish investimin. Koha s'na la.
Dikush tjetër, ndoshta do të kete talentin dhe inspirimin për ta bërë atë, tashmë jo vetëm për Ali Asllanin apo të tjerë vlonjatë të shquar, por edhe për vet poetin Petrit Rukaj. Ata duhet të bëhen pjesë e kurikulës mësimore. Dhe këtu më pëlqen ta mbyll, sic mbyllet edhe libri me fjalët e të madhit Pëllumb Kulla:

"Se ti ishe farë Petrit Rukaj!
Ti duhesh mbjellë!"
Cfarë vlerësimi!

Mbas këtij përjetimi ja vlen që leximi i radhës të jetë: "Takim me vetvehten"
Gjumë të ëmbël atyre, që tani po u rëndojnë qepallat dhe mirëmengjes atyre, që po i përkëdhel zgjimi.

Luiza Hoxhaj
Dt.06/02/2023

martedì 6 luglio 2021

In Memoris për Petrit Rukën

 Megjithëse Prof. Ethemi na tha me zë të drithëruar, pak më shumë se tri javë më parë, se Petriti (Rukaj), poeti i madh, po jetonte pjesën e fundit të jetës së tij, duke shkuar ngadalë drejt shuarjes, lajmi i sotëm më trishtoj shumë. Dukej se në mendje kisha krijuar mitin e mos ikjes së tij nga kjo Bote! Poetët e kalibrit të Petritit në fakt nuk shuhen! Ata jetojnë përjetësisht!

Unë e njoha vonë poetin, në promovimin e librit me poezi të Sejmen Gjokolit, vite më parë. Më vonë, me 2016, me kineastin Vladimir Bizhga dhe poetin Petrit Rukaj do të bashkëpunonim në një event të organizuar nga qendra jonë CRLDS Albania, në prag të shenjtërimit të Nënë Terezës.

I kisha kërkuar Ladit të filmonte eventin tonë, që ishte ndërkohë edhe eventi i parë në vendin tonë përpara shenjtërimit të Nënë Terezës.    Zanafilla e aktivitetit ishte dakortesia ime me Dr. Gëzim Alpion, nga Universiteti i Birmingamit i Britanisë së Madhe, për të mbajtur leksionin publik “Nënë Tereza: Sfidat e studimit para dhe mbas shenjtërimit”.

Duke qenë se kisha lexuar më parë disa publikime dhe referime rreth figurës së Nënë Terezës nga akademik dhe publiciste të njohur mendova ta shoqëroja ligjërimin e akademikut të njohur me një forum, duke ndërtuar një panel diskutimi me akademik dhe klerik, të cilët do të diskutonin mbi dimensione të ndryshme të figurës së Nënë Terezës, i përbërë nga Prof. Përparim Kabo, Prof. Dr. Nevila Nika, Don. Gjergj Mete dhe Dr. Gëzim Alpion. 

Duke ja shpieguar Ladit këto ai më thotë: Përse nuk komunikon edhe me Petrit Rukën, ai ka një dokumentar të mrekullueshëm për Nënë Terezën.

U gëzova dhe i thashë: -Do ishte fantastike. Unë e njoh pak, e kam takuar vetëm një herë. -Nuk i kam kontakt shtova me tej (nuk e dija që ishte vellai i Prof. shumë të nderuar Ethem Rukaj. Sa mendje të ndritura brenda një familjeje do të mendoja më vonë kur e mesova këtë fakt).

-Komunikoj unë me të më thotë Ladi.

Poeti, skenaristi kineast (figurë shumëdimensionale) e mirëpriti ftesën për takim dhe e lamë të takoheshim qysh të nesërmen.

U takuam të tre në një kafë tek pedonalja pranë Urës së Tabakëve. I prezantova idenë tonë. U entuziazmua menjëherë prej saj. Sytë i shkëlqyen dhe filloj të diskutonte me pasion. Normal. Bëhej fjalë per Nënë Terezën. Më tha se këtij aktiviteti i shkon shumë të celet me dokumentarin, CD-ne e të cilit me këtë rast ia dhuroj  qendrës sonë.

Për t'i dhënë më shumë vlerë dhe frymëmarrje eventit ai përforcoi idenë time, për t'u interpretuar edhe disa poezi mbi Nënë Terezën nga poeti Visar Zhiti. E kisha marre librin me vete dhe Petriti përzgjodhi vet disa prej poezive, të cilat do të interpretoheshin nga aktorët e Teatrit Kombëtar Eksperimental.

Kështu të ndihmuar nga një shpirt i bukur si Petrit Rukaj nga një Ligjërim Publik, thjesht akademik, ne konkluduam në një aktivitet  më të gjerë të titulluar sipas një prej shprehjeve të Nënë Terezës:   “Qielli është në duart tona”.  Ai do të përmbante katër komponentë: Dokumentar, Ligjërim, Forumi dhe interpretimi i poezive ndërmjet seancave..

   Me njerëz të tillë krijohet menjëherë kohezioni dhe të duket sikur i ke njohur prej një jete. I kërkova se mund të na ndihmonte me dokumentarin dhe skenarin për përvjetorin e Qendrës. Po, më tha për detaje flasim në kohën e duhur.

 Në bisedat me të më ka mbetur në mendje se, përtej njohurive të tij të gjera, Ai kishte shumë ide, shumë projekte, donte të fiksonte në celuloid, shumë ngjarje e figura, për të cilat kishte brengën se nuk po i realizonte dot, sepse i mungonin fondet. Pasuria shpirtërore, shpesh nuk mjafton. Një prej tyre ishte edhe dëshira e madhe për të realizuar një dokumentar për Poetin, patriotin dhe shtetarin vlonjat Ali Asllani. Cdo gjë ishte e skicuar në mendjen e tij. Por fondet.....

Ua kishte propozuar, pa rezultat, edhe dy kryetarëve të Bashkisë Vlorë, të cilët nuk lenë evente surogato pa financuar dhe projekte me vlerë i lenë të flenë në mendjen dhe zemrën e ideuesve.

Me sa krenari thoshte, që Ali Asllani, si Kryetar i Bashkisë së Vlorës në1919 nuk pranoj që të zbriste nga anija trupi i Ismail Qemalit pa u mbuluar me flamurin tonë kombëtar.

Unë u entuziazmova nga ky projekt,  pak e turpëruar edhe nga thënia e tij se ne vlonjatët duhej të bënim më shumë për figura si Ali Asllani dhe jo vetëm, që janë krenari e qytetit, i thashe: Po përse mos t'i bëjmë thirrje qytetarisë dhe shpirtit vlonjatë, duke injoruar murrin e heshtjes. E lamë që të bëjmë përpjekje të përbashkëta.  Koha nuk u tregua e mëshirëshme dhe e dërgoi Poetin në Parajsë përpara kohe, duke marrë me vete një pjesë të cmuar të minierës së tij krijuese.

Gurra e tij mbeti e pashteruar! Ndofta poeti do t'i kërkoj falje pa faj , atje në Parajsë Ali Asllanit, ku besoj se do të ulen së bashku në sofrën e të mëdhenjëve. Ndërkohë ne këtu në tokë duhet t'i kërkojmë falje poetit,  që nuk jemi shoqëri mjaftueshëm e mirë për t’I krijuar kushte optimale pune xhevahireve si ai, që nuk e ndihmuam të nxirrte sa më shumë në sipërfaqe nga miniera e tij e artë. Ndoshta edhe këto pamundësi dhe ndjeshmëria e lartë ndaj gjithëshkaje që na rrethon mund ta kene drobitur zemrën e poetit.  Apo kjo vrazhdësia jonë dhe vështirësite që perballojmë bëjnë të mundur të lindin dhe zhvillohen talente si Petrit Rukaj?

Gjithësesi ai ka lenë shumë trashëgimi për ne dhe brezat pasardhës. Për këtë duhet t'i jemi falenderues. Faleminderit Poet i Kombit! Lamtumirë Poet dhe Njeri i madh!

 

Luiza Hoxhaj

7/07/2021

lunedì 6 novembre 2017

Forumi i Zhvillimit Ekonomik Rajonal dhe Vendor i Ballkanit Perëndimor-FoRLED

Duke marrë pjesë aktive në suksesin e kësaj iniciative, ne e bëjmë Forumin e Vlorës një vend të rëndësishëm për të diskutuar rreth Zhvillimit Rajonal dhe Lokal dhe sfidat e tij në Rajonin e Ballkanit Perëndimor.

 http://crlds.org/forumi-i-zhvillimit-rajonal-dhe-lokal/

Western Balkans Forum of Regional and Local Economic Development-FoRLED


By actively participating in the success of this initiative, we make the Forum of Vlora an important place to discuss about regional and local development and its challenges in the Western Balkans Region.

domenica 19 febbraio 2017

Larja e mëkatit


Tregojnë se kohë më parë në një fshat të jugut një trim me fletë  e zuri sevdaja me një grua të bukur, por që sjellja e saj  përflitej në fshat si e pahijëshme. C'të bënte i ziu djalë? Sevdaja po ja përvëlonte shpirtin. I  gjendur në  darën e gjykimit nga opinioni i fshatit dhe të dëshirës për ta shkuar jetën me vashën e bukur trimi gjeti një zgjidhje origjinale: Thirri gjithë mëhallën dhe përpara gjithë njerëzisë e zhyti të shkretën grua tre herë në pusin që kishte në oborrin e shtëpisë dhe deklaroi: Tani të heqim vallen dhe të nisim dasmën! Hankon do ta marr për grua se mëkatet ia lava në pus. Bashkëfshatarët, të cilët e nderonin shumë për trimërinë e pashoqe trimin, ja pranuan deklarimin dhe mbyllën gojët e hoqën bashkë me të vallen.
Sot dikush po provon të na ofrojë përsëri  një variant te ri te larjes së mëkateve: Mbas më pak se katërvjet, po na dalin të njëjtat figura dhe na deklarojnë se ata janë të gatshëm ta udhëheqin Shqipërinë, mbasi e kanë rrënuar dy herë më parë. Mëkatarë! Mëkatet tuaja jo pus, por s’ka det që t’i laj dot! Boll më! Kjo ishte e vetmja deklaratë me vlerë e juaja dje: Boll më, por me teatrin tuaj grotesk ama!