Domosdoshmeria e te deshmuarti: Shembulli i Nedo Fiano, nje i mbijetuar i kampit te shfarosjes ne mase te Auschwitz.
Ne vitet para viteve 90 Fiano nuk kishte ndonje imazh publik. Marrja persiper e pergjegjesive per te treguar Shoah dhe kampet naziste te shafrosjes ne mase vetem ne fillim te viteve 90, kur ka filluar nje aktivitet te deshmise neper Itali, qe e ka sjell qe atehere deri tani te marre pjese ne 842 takime
" Ne fillim te viteve 90 nuk ka ndodhur asgje e vecante as ne jeten time publike dhe as ne ate timen personale, e cila te nxiste fillimin e ketij aktiviteti"
-tregon ai dhe
" qe jeta nuk ka nje pershkim linear, ajo eshte nje barometer natyral, qe i sugjeron seicilit prej nesh nga nje dite tek tjetra, qe te shkruaj poezi apo te ze te kendoj. Une jam bindur qe duhet te flas per Shoah me shpresen qe te ngulitet tek gjeneratat e reja nje aksion qe frenon perseritjen.
Pastaj jam ndjere si nje udhetar qe ndjen te kete mundesine e fundit per te marre nje tren qe ndoshta nuk do te kaloj kurre".
Fiano ia atribuon racizmit shteteror - doktrines naziste dhe pastaj asaj fashiste te races- pjesen me te madhe te pergjejgesive te persekutimit te hebrenjve:
"Kur filluan te dilnin ligjet raciale"- aresyeton ai- "rregjimi kishte induktuar mbi popullsine nje menyre te te menduarit e te binduri, qe ne fillim bindi edhe disa ebrenj... Babai im aderoi ne Partine Fashiste, askush nuk mund te parashikonte se si do te perfundonte ajo. Nuk mund te me turperonin me shume se kaq pritshemerite e shokeve te klases, te cilet nuk hezitonin te me margjinalizonin nga frika e prinderve dhe e autoriteteve. Me trishton vecanerisht fakti qe asnje prej tyre nuk ka ardhur te me takoj me mbas".
Fiano nga anae tij preferon te tregoj se sa te spiegoj tmerrin qe ka pare kur thote qe:
"Nuk kerkoj te kuptoj komportimin e xhelateve, sepse trembem qe do te rezultonte ne nje justifikim te pejseshem. Me rezulton vetem qe levizje te tilla si kjo naziste, ajo sovietike apo edhe kjo fashiste, ngrene krye ne momente krizash te medha, momente kur njerezit ndiejne nevojen e mrekullive tokesore dhe tremben se kohet tona ndajne kete karakteristik te kohes se Gjermanise se Weimar ose te Italise se viteve 20".
Pas shume vitesh deshmish eshte i pari liber autobiografik. Fiano kthehet ne realitetin e Shoah me nje roman "E kaluara rikthehet".
"Kujtimi i Auschwitz eshte nje fakt present qe jeton me mua. Jam rritur me kete kujtim, i cili ka kondicionuar jeten time" -ka theksuar Fiano_"dhe jam i bindur qe nje njeri pa kujtime eshte me i dobet. Duke kujtuar Auschwitz ndiehem i privilegjuar sepse konservoj jeten, dashurine ,dinjitetin. Kujtesa eshte nje pike referimi, nje guide per komportimin tim. Vetem per ndryshimin kundrejt ketij kujtimi mund te jem i lumtur".
Ne prezantimin e relaitetit njerezor te Shoah kujtimet e nenave dhe baballareve te vrare ne kampet shfarosese.
Nessun commento:
Posta un commento