Dua nje bote ne lartesine e endrrave qe kam…
Cdo profesion eshte ndertuar mbi nje sistem burimesh
njohese (dijeve) shoqerisht te njohura. Evolucioni i nje profesioni eshte
stimuluar dhe stimulon nga ana e tij evolucionin e sistemit te burimeve njohese,
qe e formojne ate. Mundemi te personalizojme kete perfundim: edhe personat jane
burimet e tyre njohese.
Atehere pyetja konkretizohet ne menyren e meposhteme:
cila eshte gjendja e arteve dhe e dinimikes se zhvillimit te sistemit te
burimeve njohese, qe karakterizon profesionet e adminstrimit te startegjive,
organizatave dhe personave.
Realiteti eshte, qe nuk egziston ndonje pronesi
eksplicite, koerente (megjithate jo fikse dhe jo ideologjike) dhe vleresuese e dijeve
qe vine shoqerisht te konsideruara si referime themelore per profesionin e
administrimit te startegjive, personave dhe
organizatave, por egziston nje ideologji informale, qe i shkon
formulimeve te para te teorive organizative. Dhe s’eshte vizioni i menaxhimit
si “Komando e kontrollo”.
Ne nivel akademik eshte zhvilluar nje game e gjere e
perspektivave dhe propozimeve, edhe sintetikisht te vlefshme, por qe,
megjithate, jane te pjeseshme sepse shohin aspekte te vecanta (dhe jo te
gjitha) te organizatave dhe te qeverisjes se tyre. Pastaj nuk jane te
“metodoligjizuara”. Se fundmi, ato nuk arrijne te dialogojne sinergjikisht
midis tyre. Rezultati, ne nivel akademik, eshte qe ka ardhur per te krijuar nje
ekologji te paorientuar te perspektivave dhe propozimeve qe duken komplekse dhe
pak operative. Ne sinteze te paorientuara.
Ne nivel konsulencial egzistojne “burokracite e medha te
sherbimit’, qe pajtojne teresisht filozofine e “Komandes dhe kontrollit”, te pasuruar me disa nder propozimet dhe perspektivat
me te akredituara akademike.
Egzistojne pastaj “Gurute” te cilet zhvillojne sisteme te
mendimit apsolutisht personal, qe i konsiderojne inovative dhe kompleksive. Disa
here jane pershkrimet e mendimit te disa Guruve amerikane. Ndonjehere jane frut
i eksperiences dhe reflektimeve personale. Ne te gjitha rastet behet fjale per
inovacion “autoreferues”.
Autori e konsideron mendimin, qe ka zhvilluar inovativ
per motivin e thjeshte, qe nuk e njihte. Eshte inovativ kundrejt mendimit te
tij te meparshem, por jo ne apsolute sepse eshte i privuar nga cdo ballafaqim ose
referim me perspektiven dhe propozimet eksistuese ndonjehere merr edhe aspekte
pseudoreligjoze, me deshirat New Age. Nga kendeveshtrimi operative eshte vetem
autopromocioni: Me lini ta bej une qe jam
me i zoti se ju.
Perballe kesaj situate te “mungeses se regullit’, pergjigjet e managereve jane strehimi tek
ekesperienca, tek miqesia dhe tek empatia (ndjeshmeria). Por nuk behet fjale
per nje strehim te mire. Ekpserienca, ne dukje nje arratisje (strehim) e mire ne
fakt prezanton nje sere kunderindikazionesh shume te gjera. Nevojitet te verejme
qe eksperienca sjelle ne ndertimin e sistemeve njohese komplekse qe udheheqin
(drejtojne) aftesine e seleksionimit, vleresimit, projektimit. Ne nje bote
statike skemat njohese te ndertuara nga eksperienca jane nje “instrument pune” i shkelqyer, efikas
dhe eficent. Ndersa ne nje ambient ne evolucion te shpejte, nje evolucion, qe
nuk eshte aq per tu menduar, qe te kenaqe, por per te ndertuar , perbejne nje pengese
te gjere sepse nepermjete tyre tentohet te prodhohet e kaluara.
Pastaj eksperienca nuk eshte e “afte per tu mesuar”. Mund te jete vetem e ripare. Dhe kjo nga
njera ane, kerkon burime dhe energji te rilevante. Nga ana tjeter rezultati qe
merret eshte nje eksperience re qe nuk ka asgje per te pare me ate qe ne kemi
vendosur per te mesuar. Ende: skemat njohese te ndertuara nga eksperienca
tentojne te jene ideologjike. Kjo do te thote qe eksperienca jo vetem nuk shtyn
te kerkoje skema te reja njohese, por edhe te mos i kuptojne, perkundrazi t’i
refuzojne ato kur propozohen. Ne fund ajo te shtrengon te adptosh qendrime
prometeike, ndonjehere foshnjerisht prometeike, qe kompletojne tendencat e
refuzimit te skemave te reja njohese.
Ne fakt ne nje periudhe “te konkurrences” brenda klases
drejtuese, te pranosh skema njohese te propozuara nga te tretet do te thote te
pranosh, ndofta edhe te konfirmosh, superioritetin e ketyre “ te treteve’ me te
cilet je duke konkurruar.
Tu besosh maredhenieve miqesore merr te njejtin rezultat:
delegohet zgjedhja e burimeve njohese per t’u perftuar. Por nese miqte nga ana e
tyre ribejne eksperience ripropozojne probleme paraprakisht te cituara.
Edhe perdorimi i empatise, jo ne apsolute, por ne kuadrin
paraprakishte te pershkruar ka si zgjedhje te delegoje zgjedhjen e burimeve
njohese per t’u perdorur tek “gurute’, qe per me teper arrin te mbledh deshira
te fshehura, dobesi....
Mungesa e nje pronesie eksplicite te njohurive shoqerisht
te konsideruara themelore gjeneron nje vazhdimi te inevolucionit
autoreferencial te saj. Nuk egzistojne projekte te medha te kerkimit dhe
Zhvillimit, per vetem inisiativa individuale ose te grupeve te vogla akademike,
qe okupohen per aspekte te vecanta te struktures se nje organizate ose te
identitetit te personave humane. Egziston nje perhapje e “Guruve”. Nuk egziston,
vijimisht, shtytja per nje azhornim te vazhdueshem, per nje eksperimentim
kurajoz.
Nese do te ishim duke jetuar nje stine te zhvillimit te larte
dhe te forte, te gjitha konsiderimet e mepareshme do te ishin, ndofta
interesante, por jo mobilizuese.
Nese pajtojme teorine e papergjegjeshmerise, qe zhgjidhja
qendron gjithnje ne nivel hierarkike superior (nderrmarjet apelojne ne shtet,
shteti apelon ne Europe, Europa ne.. etj)...
Nese ja mbathim ne nihilizem te “shume nuk ndryshon
asnjehere asgje” ose ne versionintjeter: “gjitheshka ndryshon per te mos
ndryshuar’. atehere sa vijon eshte e panevojeshme dhe e merziteshme.
Ne kundert ne pranojme, si rol social te te qenit klase
drejtuese, nje pergjegjesi efektive ne te kontribuarin per te ndertuar
zhvillimin. Atehere nuk mund te mos njohim, qe mungesa kompleksive e zhvillimit
eshte shuma e shume mungesave te zhvillimeve “lokale”: ne hapesira te pergjegjesise
sone direkte dhe komplete.
Shkurt, nese nuk jemi te shkarkueshem, nihilist ose
fatalist, nuk mund qe te ngarkojme neve si klase drejtuese ekonomike kete
deficit te zhvillimit. Jane shume sinjale qe na drejtojne ne kete drejtim.
Sfidat jane te nje kompleksiteit ne rritje: nevoja e ndryshimit
strategjiko-organizativ gjithnje e me te thella. Rezultatet qe arrihen te mbahen
jane ne renie, si ne nivel organizative ashtu dhe personal. Sidomos jane duke
rene pritshemrite tona. Jemi, duke konsideruar fatale dhe jo stabilizuese
veshtiresite ne rritje. Sidomos veshtiresite ne rritje te ndryshimit.
Ky
zbulim nuk eshte shume ngushellues. Nuk eshte nje akuze, por lejon te individualizosh
menjehere nje rruge precize, qe mund te nisim ta pershkuajme...
Te fillojme ta pershkruajme per ne klasen drejtuese
ekonomike.
Detyra e klases drejtuese ekonomike eshte ajo te drejtoje
startegjite, organizatat dhe personat. Atehere imperativ kategorik eshte
evidente: per te ndertuar nje zhvillim te larte dhe te forte eshte e nevojeshme
te besh te evolvojne profesionet, qe shohin adminstrimin e startegjive,
organizatave dhe personave. Te besh te evolvojne profesione, qe ndertojne
zhvillim.
Ne besojme, qe per te bere te evolvoj profesioni
adminstrimit e strategjive, te organizatave dhe te njerezve, nevojitet te besh
disponibel per manageret dhe sipermarresit nje sistem te ri te burimeve
njohese. Ku fjala e re nuk eshte vetem nje referim personal, por eshte referim
ndaj rrjetes se gjendjes se artit, per te arritur te ndertosh nje treg, qe
lejon zhvillimin e dijeve dhe disponibilitetin e sherbimeve.
Ne besojme dhe me kete bindje dua ta mbyll, qe sot eshte
e domosdoshme edhe nje klase drejtuese e lumtur. E lumtur sepse mbart shpresa
per t e ardhmen. E lumtur sepse eshte e
afte per nje cilesi te re jete, qe derivon vetem nga nje menyre e re te
qeverisuri.
Per te arritur keto objektiva nuk mund te qendrojme, nese
do te mund te ishte e mundur, te lidhur nga nje filozofi dhe praktike
qeevrisjeje, qe gjeneron konflikt dhe vetmi.
Dhe kjo lind vetem nga nje dije e re. Nje dije e re per te
ndryshuar veten dhe boten
Nessun commento:
Posta un commento