My Greetings for all!

All rights for all" -Të gjitha të drejtat për të gjithë”

Discussion by Luiza Hoxhaj in Conference on: 
Fiftieth Anniversary of the Universal Declaration of Human Rights-All rights for all"

December 10, 1998

Dear participants!

First of all, I would like to greet the organizers of the Conference, the Women and Family Committee, the Project "Promoting the Economic and Social Status of Women in Albania" and the "International Training Center in Turin of the International Labor Organization" who chose Vlora as the city in which this conference is being organized. Of course, the Prefecture and the Municipality of Vlora deserve congratulations for their cooperation.

I find the selection you made appropriate, in which you obviously took into consideration the democratic traditions of these three, in its distant and recent history.

But Vlora currently, like the whole of Albania, has faced and is facing the problems of the prolonged transition as well as those of the post-crisis, which unfortunately also create problems in the field of human rights.
This transition period, in addition to the expansion of some human rights or the further completion of our legislation in the field of human rights, these steps, which have favored social progress, has also had as their phenomenon the systematic violation of the rights of to man, such as: the right to assemble, the right to be treated with credit, various favors, the basic right to vote, physical violence against journalists or politicians, free movement, etc. These cases, when they have reached their peak, have forced citizens to use the last weapon of civil disobedience, against a regime that does not protect human rights, on the contrary, it violates them.

I said this not to politicize the problem, but to serve this moment as a moment of awareness and awareness for the human rights that we enjoy as individuals and for the efforts that we must make to protect these rights, but also also for the state's obligations to ensure and guarantee these rights, which the law gives us, with the sole objective of not falling into a similar situation. Here I have in mind the first paragraph of the introduction to the Universal Declaration of Human Rights, which states: "..that the recognition of the dignity that belongs to all members of the human family as well as the recognition of their equal and inalienable rights constitutes the foundation of freedom, justice and peace in the world".

All international documents on human rights, as well as international documents and conventions, place us in front of the obligation for everyone to fight and work to build a state where the law reigns and where we are all equal before the law.

The truth is that, in general, our legislation in this regard is complete. In order to realize its implementation in the conditions of the development of civil society, non-governmental associations were born.
In the field of human rights, the Universal Declaration of Human Rights is a point of reference.

Taking into consideration the fact that the development of this Conference coincides with the seminar developed for the training of Volonian women in the field of implementation of the rights of women and girls in Albania, I would focus on the field of the situation of Volonian women and the level of organization of her in the NGO.
The development of civil society and the democratic transition are closely related to the success of women's participation in dealing with its problems. As was seen from the presentations that were made by them during the seminar, what is most important, as was also seen during their activity, we can say that: In Vlora, the women's movement is in full bloom.

Vlonia women have well understood the principle of participation, the principle of being active. They have all the necessary intellectual potential to make their contribution in all spheres of life, in the new conditions of transition from a closed society to an open society, from totalitarianism to democracy.

But it is true that they have not always had the opportunity to make this contribution in state bodies, such as in the high or local administration, in decision-making or executive bodies.

This difference between their intellectual potential and the impossibility to give their contribution in some cases, due to various obstacles or undervaluation, they have compensated with the principle of volunteerism, by organizing themselves in non-governmental organizations. Today in Vlora we have 8 professional women's NGOs, operating in various fields, as well as 5 women's political associations.

The Family Planning Center also operates in Vlora. All these organizations are active in the development of the life of our city. Here we must not forget the contribution and participation of women in other mixed associations (without gender orientation) such as SH.K.L. Democratic, the associations that have the protection of human rights or even professional ones.

The first flower is the Women's Business Promotion Association established in 1994, which is already an experienced association. During the years 1997-1998, this was followed by 8 other NGOs, which were integrated with dignity.

The fruit of this commitment of women from Vlonia is the fact that today in our city we have a number of women and girls leaders, this number, although modest, shows a trend in the positive direction for their evaluation.

- We have a woman representative in the legislature; in the local councils we have: two councilors in the Municipal Council and two councilors in the District Council; in the management of financial institutions, we have two women managers (Mrs. Soq and Insig); we have a director in medicine; at the University of Vlora we have two women deans; in the only SME Development Agency, the director is a woman.

But if we make these calculations in relation to men, the numbers are still modest. This means we still have a long way to go. In the future, our objectives must be more ambitious.

Another point that I would like to emphasize is the woman's confrontation with phenomena such as divorce or prostitution.

Often economic problems, unemployment, this is more pronounced for women, stripping her in most cases of the elements of ownership, have caused her to lose her economic independence and therefore part of her authority to have influential role in the family in the best case, but also in the dissolution of the family in the worst case. This inferior position of hers has meant that in most cases she is not the applicant for this divorce even when her life becomes unbearable. This is clearly shown by the fact that the number of divorces requested by women is decreasing.

Often, the inability to cope with life, as well as the low intellectual level, or individual predisposition, or the inability to face criminal groups, leads some women and girls to the path of prostitution. In the case of Vlora, the mentality of its population in relation to the woman in the family: the protective role in relation to the mother, daughter or sister, adding to this the economic level, reduces the premises for the Vlora woman or girl to fall into the network of prostitution. But that doesn't mean we shouldn't be concerned about it. Our struggle and efforts must be of such a level that we do not even allow the possibility of Vlora being a transit point for the export of prostitution for girls and women from the province or other countries. Vlonian mothers and daughters, Vlonian families must be strongly invested so that their sons, brothers and husbands do not fall asleep and become collaborators of these networks.

We all together can manage to fight, protect and realize our rights in particular and human rights in general.

Thank you for your attention!

Diskutim nga Luiza Hoxhaj ne Konferencën për: Pesëdhjetëvjetorin e deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut - Të gjitha të drejtat për të gjithë”

 10 Dhjetor 1998

Të nderuar pjesëmarrës!

Së pari dëshiroj të përshëndes organizatorët e Konferencës Komitetin Gruaja dhe Familja, Projektin “Nxitja e statusit Ekonomik dhe Social të Gruas në Shqipëri” si dhe “Qendrën Ndërkombëtare të Trajnimeve në Torino të Organizatës Ndërkombëtare të Punës” të cilat zgjodhën pikërisht Vlorën, si qytetin në të cilën po organizohet kjo conference. Natyrisht përgëzime meritojnë dhe Prefektura dhe Bashkia e Vlorës për bashkëpunimin e tyre.

E gjej me vend përzgjedhjen që keni bërë, në të cilën ju padyshim që keni pasur në konsideratë traditat demokratike të këësaj treve, në historinë e largët dhe të afërt të saj.

Por Vlora aktualisht , si gjithë Shqipëria është përballur dhe përballet me problemet e tranzicionit të tejzgjatur si dhe me ato të paskrizës, të cilat për fat të keq krijojnë edhe problem në fushën e të drejtave njerëzore.

Kjo periudhe tranzisioni, përvec zgjerimit të disa të drejtave të njeriut apo plotësimit të mëtejshëm të legjislacionit tonë në fushën e të drejtave të njeriut, hapa këto, të cilat kanë favorizuar progresin shoqëror, ka pasur si dukuri të tyre edhe shkeljen sistematike të të drejtave të njeriut si psh: të të drejtës për tu tubuar, e drejta për tu trajtuar me kredi, favorizime të ndryshme, e drejta themelore e votës, dhunimet fizike të gazetarëve apo politikanëve, levizja e lirë etj. Raste këto që kur kanë arritur kulmin i kanë detyruar shtetasit që të përdorin armën e fundit mosbindjen civile, ndaj një rregjimi që nuk mbron të drejtat e njeriut, përkundrazi i dhunon ato.

E thashë këtë jo për të politizuar problemin, por për të shërbyer ky moment edhe si një moment sensibilizimi dhe ndërgjegjësimi për të drejtat e njeriut, që gëzojme ne si individ dhe për përpjekjet që duhet të bëjmë ne për të mbrojtur këto të drejta, por gjithashtu edhe për detyrimet që ka shteti për të na siguruar dhe garantuar këto të drejta, që na i jep ligji, me të vetmin objektiv, që të mos biem në situatë të ngjashme. Këtu kam parasysh edhe paragrafin e parë të hyrjes tek Deklarata universal për të Drejtat e Njeriut ku thuhet:  “..se njohja e dinjitetit, që u përket të gjithë anëtarëve të familjes njerëzore si dhe njohja e të drejtave të tyre të barabarta e të patjetërsueshme përbën themelin e lirisë, të drejtësisë dhe të paqes në botë”.

Të gjitha dokumentat ndërkombëtare mbi të drejtat e njeriut si dhe dokumenta e konventat ndërkombëtare na vendosin përpara detyrimit që të gjithë të luftojnë e punojmë për të ndërtuar një shtet ku të mbretëroj ligji e ku të gjithë përpara ligjit të jemi të barabartë.

E vërteta është që në përgjithësi legjislacioni ynë në këtë drejtim është i plotë. Për të realizuar zbatimin e tij në kushtet e zhvillimit të shoqërisë civile kanë lindur shoqatat jo qeveritare.

Në fushën e të drejtave të njeriut Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut është pikë referimi.

Duke marrë në konsideratë faktin që zhvillimi i kësaj Konfernce përkon dhe me seminarin e zhvilluar për trajnimin e grave vlonjate në fushën e zbatimit të të drejtave të grave dhe vajzave në Shqipëri, unë do të përqëndrohesha  në fushën e gjendjes së gruas vlonjate dhe nivelit të organizimit të saj në OJQ.

Zhvillimi i shoqërisë civile dhe tranzicioni demokratik janë të lidhura ngushtë me suksesin e pjesëmarrjes së grave në trajtimin e problematikave të saj.  Sic u pa nga prezantimet, që u bënë prej tyre, gjatë seminarit, ajo që është më e rëndësishme, sic është parë edhe gjatë veprimtarisë se tyre mund të themi që: Në Vlorë është në lulëzim të plotë lëvizja e gruas.

Gratë vlonjate e kanë kuptuar mirë parimin e pjesëmarrjes, parimin e të qënurit aktive. Ato kanë gjithë potencialin e nevojshëm intelektual për të dhënë kontributin e tyre në të gjitha sferat e jetës, në kushtet e reja të kalimit nga një shoqëri e mbyllur në një shoqëri të hapur, nga totalitarizmi në demokraci.

Por është e vërtetë se ato jo gjithmonë kanë patur mundësi të japin këtë kontribut në organet shteterore, si në administraten e lartë apo atë lokale, në organet vendimarrëse apo egzekutive.

Këtë diferencë midis potencialit të tyre intelektual dhe pamundësisë për të dhënë në disa raste kontributin e tyre, për shkak të pengesave të ndryshme apo nënvleftesimit, ato e kanë kompensuar me parimin e vullnetarizmit, duke u organizuar në Organizata jo-qeveritare. Sot në Vlorë kemi 8 OJQ të grave me drejtim profesional, që veprojnë në fusha të ndryshme si dhe 5 shoqata  politike grash. Po ashtu në Vlorë operon edhe Qendra e Planifikimit familjar. Të gjitha këto organiyata janë aktive ne zhvillimin e jetës së qytetit tonë. Ketu nuk duhet të harrojmë kontributin dhe pjesëmarrjen e grave në shoqata të tjera mikse (pa orinetim gjinor) si SH.K.L. Demokratik, shoqatat që kanë objekt mbrojtjen e të drejtave të njeriut apo edhe ato profesionale.

Lulja e parë është Shoqata për nxitjen e Bisnesit të grave e krijuar në 1994, e cila tashmë është një shoqatë me experiencë. Gjatë viteve 1997-1998 kjo është pasuar edhe me 8 OJQ të tjera, të cilat janë integruar me dinjitet.

Fryt i këtij angazhimi të grave vlonjate është fakti që sot në qytetin tonë kemi një numër grash dhe vajzash drejtuese, numër ky që megjithëse është modest tregon një tendence në kahjen pozitive për vlerësimin e tyre.

-Në legjislativ kemi një përfaqesuese grua; në këshillat lokal kemi: dy këshilltare në Këshillin Bashkiak dhe  dy këshilltare në Keshillin e Rrethit; në drejtimin e institucioneve financiare kemi dy drejtuese gra (Sig. Shoq dhe Insig); kemi një drejtore në mjekësi; në Universitetin e Vlorës kemi dy gra dekane; në të vetmen Agjensi të Zhvillimit te SME drejtore është një femër.

Por nëse këto llogari i bëjmë në raport me burrat, gjithësesi  shifrat vazhdojnë të jenë modeste. Kjo do të thotë se kemi ende shumë rrugë për të bërë. Në të ardhmen objektivat tona duhet të jenë më ambicioze.

Një moment tjetër që dëshiroj ta theksoj është përballja e gruas me fenomene të tilla si divorci apo prostitucioni.

Shpesh problemet ekonomike, papunësia, me e theksuar kjo tek gratë, zhveshja e saj në më të shumtën e rasteve nga elementët e pronësisë, kanë bërë që ajo të humbasë pavarësinë e saj ekonomike e për rrjedhojë edhe një pjesë të autoritetit të saj për të patur rol ndikues në familje në rastin më të mirë, por edhe në shpërbërje të familjes në rastin më të keq. Ky pozicion inferior i saj ka bërë që në shumicën e rasteve ajo të mos jetë kërkuesja e këtij divorci edhe kur jeta e saj i bëhet e padurueshme. Këtë e tregon qartë edhe fakti, që numri i divorceve të kërkuara prej grave të jetë në ulje.

Shpesh pamundesia për të përballuar jetën si dhe niveli i ulët intelektual, apo predispozicioni individual, apo pamundësia për tu perballur me grupet kriminale, i con disa gra dhe vajza në rrugën e prostitucionit. Në rastin e Vlorës mentaliteti i popullsisë së saj në raport me femrën në familje: roli protektiv në raport me nënën, vajzën apo motrën, duke i bashkangjitur këtij edhe nivelin ekonomik, zvogëlon premisat që gruaja apo vajza vlonjate të bien në rrjetin e prostitucionit. Por kjo sdo të thotë që neve nuk duhet të na preokupojë kjo gjë. Lufta dhe përpjekjet tona duhet të jenë të atij niveli, që të mos lejojnë as mundësinë që Vlora të jetë pike tranzitimi e eksportit të prostitucionit për vajza dhe gra nga krahina apo vende të tjera. Nënat dhe vajzat vlonjate, familjet vlonjate duhet të investohen fuqishëm që djemtë, vëllezërit dhe burrat e tyre të mos bien preh dhe të mos bëhen bashkëpunëtor të këtyre rrjeteve.

Ne të gjitha së bashku mund tia dalim të luftojme, të mbrojmë dhe të realizojme të drejtat tona në vecanti dhe të drejtat e njeriut në tërësi.

Ju faleminderit per vemendjen tuaj!